See այս in All languages combined, or Wiktionary
{
"descendants": [
{
"depth": 1,
"templates": [
{
"args": {
"1": "hy",
"2": "այս",
"3": "աս"
},
"expansion": "Armenian: այս (ays), աս (as)",
"name": "desc"
}
],
"text": "Armenian: այս (ays), աս (as)"
}
],
"etymology_number": 1,
"etymology_templates": [
{
"args": {
"1": "xcl",
"2": "*այ-",
"3": "*սո-"
},
"expansion": "*այ- (*ay-) + *սո- (*so-)",
"name": "compound"
}
],
"etymology_text": "From the demonstrative particle *այ- (*ay-) + *սո- (*so-). For the first see այն (ayn).",
"forms": [
{
"form": "ays",
"tags": [
"romanization"
]
},
{
"form": "no-table-tags",
"source": "declension",
"tags": [
"table-tags"
]
},
{
"form": "xcl-decl-noun",
"source": "declension",
"tags": [
"inflection-template"
]
},
{
"form": "այս",
"roman": "ays",
"source": "declension",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսք",
"source": "declension",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոքիկ",
"roman": "ayskʻ, aysokʻik",
"source": "declension",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսր",
"source": "declension",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "այսորիկ",
"roman": "aysr, aysorik",
"source": "declension",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "այսց",
"source": "declension",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոցիկ",
"roman": "ayscʻ, aysocʻik",
"source": "declension",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "այսմ",
"source": "declension",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսմիկ",
"roman": "aysm, aysmik",
"source": "declension",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսց",
"source": "declension",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոցիկ",
"roman": "ayscʻ, aysocʻik",
"source": "declension",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "այս",
"roman": "ays",
"source": "declension",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "այս",
"source": "declension",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոսիկ",
"roman": "ays, aysosik",
"source": "declension",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսմ",
"source": "declension",
"tags": [
"ablative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսմանէ",
"roman": "aysm, aysmanē",
"source": "declension",
"tags": [
"ablative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսց",
"source": "declension",
"tags": [
"ablative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսցանէ",
"source": "declension",
"tags": [
"ablative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոցիկ",
"roman": "ayscʻ, ayscʻanē, aysocʻik",
"source": "declension",
"tags": [
"ablative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսու",
"source": "declension",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "այսուիկ",
"roman": "aysu, aysuik",
"source": "declension",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "այսոքիւք",
"source": "declension",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոքիմբք",
"roman": "aysokʻiwkʻ, aysokʻimbkʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "այսմ",
"source": "declension",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսմիկ",
"roman": "aysm, aysmik",
"source": "declension",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "այս",
"source": "declension",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոսիկ",
"roman": "ays, aysosik",
"source": "declension",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
}
],
"head_templates": [
{
"args": {
"1": "xcl",
"2": "pronoun",
"head": "",
"tr": ""
},
"expansion": "այս • (ays)",
"name": "head"
},
{
"args": {},
"expansion": "այս • (ays)",
"name": "xcl-pron"
}
],
"inflection_templates": [
{
"args": {
"1": "այս",
"10": "aysm, aysmik",
"11": "այսց, այսոցիկ",
"12": "ayscʿ, aysocʿik",
"13": "այս",
"14": "zays",
"15": "այս, այսոսիկ",
"16": "zays, zaysosik",
"17": "այսմ, այսմանէ",
"18": "yaysm, yaysmanē",
"19": "այսց, այսցանէ, այսոցիկ",
"2": "ays",
"20": "yayscʿ, yayscʿanē, yaysocʿik",
"21": "այսու, այսուիկ",
"22": "aysu, aysuik",
"23": "այսոքիւք, այսոքիմբք",
"24": "aysokʿiwkʿ, aysokʿimbkʿ",
"25": "այսմ, այսմիկ",
"26": "yaysm, yaysmik",
"27": "այս, այսոսիկ",
"28": "yays, yaysosik",
"3": "այսք, այսոքիկ",
"4": "ayskʿ, aysokʿik",
"5": "այսր, այսորիկ",
"6": "aysr, aysorik",
"7": "այսց, այսոցիկ",
"8": "ayscʿ, aysocʿik",
"9": "այսմ, այսմիկ",
"type": "pronominal"
},
"name": "xcl-decl-noun"
}
],
"lang": "Old Armenian",
"lang_code": "xcl",
"pos": "pron",
"senses": [
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Old Armenian pronouns",
"parents": [],
"source": "w+disamb"
}
],
"derived": [
{
"roman": "aysanak",
"word": "այսանակ"
},
{
"roman": "aysbar",
"word": "այսբար"
},
{
"roman": "aysgoyn",
"word": "այսգոյն"
},
{
"roman": "aysgunak",
"word": "այսգունակ"
},
{
"roman": "ayskerp",
"word": "այսկերպ"
},
{
"roman": "aysuhetew",
"word": "այսուհետեւ"
},
{
"roman": "aysčʻapʻ",
"word": "այսչափ"
},
{
"roman": "aysčʻapʻikʻ",
"word": "այսչափիք"
},
{
"roman": "ayspēs",
"word": "այսպէս"
},
{
"roman": "ayspēsōrēn",
"word": "այսպէսօրէն"
},
{
"roman": "ayspisabar",
"word": "այսպիսաբար"
},
{
"roman": "ayspisahas",
"word": "այսպիսահաս"
},
{
"roman": "ayspisi",
"word": "այսպիսի"
},
{
"roman": "ayspisiabar",
"word": "այսպիսիաբար"
},
{
"roman": "ayspisiōrēn",
"word": "այսպիսիօրէն"
},
{
"roman": "ayspisutʻiwn",
"word": "այսպիսութիւն"
},
{
"roman": "ayspisōrēn",
"word": "այսպիսօրէն"
},
{
"roman": "aysr",
"word": "այսր"
},
{
"roman": "aysrandraberutʻiwn",
"word": "այսրանդրաբերութիւն"
},
{
"roman": "aysrandradarjutʻiwn",
"word": "այսրանդրադարձութիւն"
},
{
"roman": "aysrēn",
"word": "այսրէն"
},
{
"roman": "ayskʻan",
"word": "այսքան"
},
{
"roman": "ayskʻani",
"word": "այսքանի"
},
{
"roman": "aysōr",
"word": "այսօր"
},
{
"roman": "aysōracin",
"word": "այսօրածին"
},
{
"roman": "aysōreay",
"word": "այսօրեայ"
},
{
"roman": "aysōrean",
"word": "այսօրեան"
},
{
"roman": "yayskoys",
"word": "յայսկոյս"
},
{
"roman": "yaysmawurkʻ",
"word": "յայսմաւուրք"
},
{
"roman": "yaysmhetē",
"word": "յայսմհետէ"
},
{
"roman": "cʻays",
"word": "ցայս"
},
{
"roman": "cʻaysvayr",
"word": "ցայսվայր"
},
{
"roman": "cʻayskʻan",
"word": "ցայսքան"
},
{
"roman": "cʻaysōr",
"word": "ցայսօր"
}
],
"examples": [
{
"english": "I shall say this and that, so and so",
"roman": "asacʻicʻ zays inčʻ ew zayn",
"text": "ասացից զայս ինչ եւ զայն",
"type": "example"
},
{
"english": "this time, this once",
"roman": "ays angam",
"text": "այս անգամ",
"type": "example"
},
{
"text": "այս անուն ― ays anun ― such-a-one",
"type": "example"
},
{
"english": "marked thus, having this mark, such",
"roman": "ays niš",
"text": "այս նիշ",
"type": "example"
},
{
"english": "still, nevertheless, as for the rest",
"roman": "aysu amenayniw",
"text": "այսու ամենայնիւ",
"type": "example"
},
{
"english": "hereafter, henceforward, henceforth, from this moment or hour, for the future.",
"roman": "yaysm hetē",
"text": "յայսմ հետէ",
"type": "example"
},
{
"english": "here, in this place; now",
"roman": "yaysm vayri",
"text": "յայսմ վայրի",
"type": "example"
},
{
"english": "it is why, for this purpose or reason, on this account, consequently",
"roman": "yays saks",
"text": "յայս սակս",
"type": "example"
},
{
"english": "both as to this and to that, considering both sides of the case",
"roman": "cʻays cʻayn",
"text": "ցայս ցայն",
"type": "example"
}
],
"glosses": [
"this"
],
"id": "en-այս-xcl-pron-HreWAkEe",
"links": [
[
"this",
"this"
]
],
"raw_glosses": [
"(demonstrative) this"
],
"related": [
{
"roman": "ayd",
"word": "այդ"
},
{
"roman": "ayn",
"word": "այն"
}
],
"synonyms": [
{
"roman": "sa",
"word": "սա"
},
{
"roman": "soyn",
"word": "սոյն"
}
],
"tags": [
"demonstrative"
]
}
],
"word": "այս"
}
{
"derived": [
{
"_dis1": "0 0",
"roman": "aysabek",
"word": "այսաբեկ"
},
{
"_dis1": "0 0",
"roman": "aysabnak",
"word": "այսաբնակ"
},
{
"_dis1": "0 0",
"roman": "aysaxaṙn",
"word": "այսախառն"
},
{
"_dis1": "0 0",
"roman": "aysakan",
"word": "այսական"
},
{
"_dis1": "0 0",
"roman": "aysakir",
"word": "այսակիր"
},
{
"_dis1": "0 0",
"roman": "aysakreal",
"word": "այսակրեալ"
},
{
"_dis1": "0 0",
"roman": "aysahalac",
"word": "այսահալած"
},
{
"_dis1": "0 0",
"roman": "aysahalacem",
"word": "այսահալածեմ"
},
{
"_dis1": "0 0",
"roman": "aysahar",
"word": "այսահար"
},
{
"_dis1": "0 0",
"roman": "aysaharim",
"word": "այսահարիմ"
},
{
"_dis1": "0 0",
"roman": "aysaharutʻiwn",
"word": "այսահարութիւն"
},
{
"_dis1": "0 0",
"roman": "aysamut",
"word": "այսամուտ"
},
{
"_dis1": "0 0",
"roman": "aysamteal",
"word": "այսամտեալ"
},
{
"_dis1": "0 0",
"roman": "aysayaran",
"word": "այսայարան"
},
{
"_dis1": "0 0",
"roman": "aysot",
"word": "այսոտ"
},
{
"_dis1": "0 0",
"roman": "zaysaysem",
"word": "զայսայսեմ"
}
],
"descendants": [
{
"depth": 1,
"templates": [
{
"args": {
"1": "hy",
"2": "այս",
"lbor": "1"
},
"expansion": "→ Armenian: այս (ays) (learned)",
"name": "desc"
}
],
"text": "→ Armenian: այս (ays) (learned)"
}
],
"etymology_number": 2,
"etymology_templates": [
{
"args": {
"1": "xcl",
"nocap": "1"
},
"expansion": "uncertain",
"name": "unc"
},
{
"args": {
"1": "xcl",
"2": "ine-pro",
"3": "*h₂(e)nsu-yo-"
},
"expansion": "Proto-Indo-European *h₂(e)nsu-yo-",
"name": "inh"
},
{
"args": {
"1": "sa",
"2": "असुर",
"3": "",
"4": "god, lord, name of a group of gods",
"tr": "ásura"
},
"expansion": "Sanskrit असुर (ásura, “god, lord, name of a group of gods”)",
"name": "cog"
},
{
"args": {
"1": "ae",
"2": "𐬀𐬵𐬎",
"t": "lord, overlord"
},
"expansion": "Avestan 𐬀𐬵𐬎 (ahu, “lord, overlord”)",
"name": "cog"
},
{
"args": {
"1": "hit",
"t": "to procreate",
"tr": "ḫaš-"
},
"expansion": "Hittite [script needed] (ḫaš-, “to procreate”)",
"name": "cog"
},
{
"args": {
"1": "gem-pro",
"2": "*ansuz"
},
"expansion": "Proto-Germanic *ansuz",
"name": "cog"
},
{
"args": {
"1": "xcl",
"2": "qfa-sub"
},
"expansion": "substrate",
"name": "bor"
},
{
"args": {
"1": "ett",
"2": "𐌀𐌉𐌔",
"t": "god"
},
"expansion": "Etruscan 𐌀𐌉𐌔 (ais, “god”)",
"name": "cog"
},
{
"args": {
"1": "syc",
"2": "ܙܝܩܐ",
"t": "strong wind; a type of demon",
"tr": "zīqā"
},
"expansion": "Classical Syriac ܙܝܩܐ (zīqā, “strong wind; a type of demon”)",
"name": "cog"
}
],
"etymology_text": "The origin is uncertain.\nPossibly from Proto-Indo-European *h₂(e)nsu-yo- and cognate with Sanskrit असुर (ásura, “god, lord, name of a group of gods”), Avestan 𐬀𐬵𐬎 (ahu, “lord, overlord”), Hittite [script needed] (ḫaš-, “to procreate”), Proto-Germanic *ansuz.\nAlternatively, a Mediterranean-Pontic substrate word related to Etruscan 𐌀𐌉𐌔 (ais, “god”).\nFor the sense development compare Classical Syriac ܙܝܩܐ (zīqā, “strong wind; a type of demon”).",
"forms": [
{
"form": "ays",
"tags": [
"romanization"
]
},
{
"form": "no-table-tags",
"source": "declension",
"tags": [
"table-tags"
]
},
{
"form": "xcl-noun-ո",
"source": "declension",
"tags": [
"inflection-template"
]
},
{
"form": "o-type",
"source": "declension",
"tags": [
"class"
]
},
{
"form": "այս",
"roman": "ays",
"source": "declension",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսք",
"roman": "ayskʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոյ",
"roman": "aysoy",
"source": "declension",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "այսոց",
"roman": "aysocʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոյ",
"roman": "aysoy",
"source": "declension",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսոց",
"roman": "aysocʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "այս",
"roman": "ays",
"source": "declension",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսս",
"roman": "ayss",
"source": "declension",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոյ",
"roman": "aysoy",
"source": "declension",
"tags": [
"ablative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսոց",
"roman": "aysocʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"ablative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսով",
"roman": "aysov",
"source": "declension",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "այսովք",
"roman": "aysovkʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "այս",
"roman": "ays",
"source": "declension",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսս",
"roman": "ayss",
"source": "declension",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "no-table-tags",
"source": "declension",
"tags": [
"table-tags"
]
},
{
"form": "xcl-noun-ու",
"source": "declension",
"tags": [
"inflection-template"
]
},
{
"form": "u-type",
"source": "declension",
"tags": [
"class"
]
},
{
"form": "այս",
"roman": "ays",
"source": "declension",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսք",
"roman": "ayskʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսու",
"roman": "aysu",
"source": "declension",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "այսուց",
"roman": "aysucʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "այսու",
"roman": "aysu",
"source": "declension",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսուց",
"roman": "aysucʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "այս",
"roman": "ays",
"source": "declension",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսս",
"roman": "ayss",
"source": "declension",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսէ",
"roman": "aysē",
"source": "declension",
"tags": [
"ablative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսուց",
"roman": "aysucʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"ablative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսու",
"roman": "aysu",
"source": "declension",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "այսուք",
"roman": "aysukʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "այսու",
"roman": "aysu",
"source": "declension",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսս",
"roman": "ayss",
"source": "declension",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
}
],
"head_templates": [
{
"args": {
"1": "xcl",
"2": "noun",
"cat2": "",
"g": "",
"head": ""
},
"expansion": "այս • (ays)",
"name": "head"
},
{
"args": {},
"expansion": "այս • (ays)",
"name": "xcl-noun"
}
],
"inflection_templates": [
{
"args": {
"1": "այս",
"11": "այսոց",
"13": "այս",
"15": "այսս",
"17": "այսոյ",
"19": "այսոց",
"21": "այսով",
"23": "այսովք",
"25": "այս",
"27": "այսս",
"3": "այսք",
"5": "այսոյ",
"7": "այսոց",
"9": "այսոյ",
"note": "",
"type": "o-type"
},
"name": "xcl-decl-noun"
},
{
"args": {
"1": "այս",
"11": "այսուց",
"13": "այս",
"15": "այսս",
"17": "այսէ",
"19": "այսուց",
"21": "այսու",
"23": "այսուք",
"25": "այսու",
"27": "այսս",
"3": "այսք",
"5": "այսու",
"7": "այսուց",
"9": "այսու",
"note": "",
"type": "u-type"
},
"name": "xcl-decl-noun"
}
],
"lang": "Old Armenian",
"lang_code": "xcl",
"pos": "noun",
"senses": [
{
"categories": [
{
"_dis": "100 0 0",
"kind": "topical",
"langcode": "xcl",
"name": "Wind",
"orig": "xcl:Wind",
"parents": [
"Weather",
"Atmosphere",
"Nature",
"All topics",
"Fundamental"
],
"source": "w+disamb"
}
],
"examples": [
{
"english": "Translation by Blanchard & Young\nBecause when we say \"a breeze blows,\" the southerners say, \"a spirit blows.\"",
"ref": "5th century, Eznik Kołbacʻi, Ełc ałandocʻ [Refutation of the Sects] 116",
"text": "[…] քանզի յորժամ մեք ասեմք, թե «Սիք շնչէ», ստորնեայք ասեն «Այս շնչէ»։\n[…]kʻanzi yoržam mekʻ asemkʻ, tʻe “Sikʻ šnčʻē”, storneaykʻ asen “Ays šnčʻē”."
}
],
"glosses": [
"wind"
],
"id": "en-այս-xcl-noun-xcl:wind",
"links": [
[
"wind",
"wind"
]
],
"raw_glosses": [
"(rare) wind"
],
"senseid": [
"xcl:wind"
],
"tags": [
"rare"
]
},
{
"glosses": [
"evil spirit"
],
"id": "en-այս-xcl-noun-3jM1B1Q7"
}
],
"wikipedia": [
"Eznik of Kolb"
],
"word": "այս"
}
{
"categories": [
"Old Armenian compound terms",
"Old Armenian entries with incorrect language header",
"Old Armenian lemmas",
"Old Armenian links with redundant wikilinks",
"Old Armenian nouns",
"Old Armenian pronouns",
"Old Armenian terms borrowed from substrate languages",
"Old Armenian terms derived from Proto-Indo-European",
"Old Armenian terms derived from substrate languages",
"Old Armenian terms inherited from Proto-Indo-European",
"Old Armenian terms with unknown etymologies",
"Pages with 2 entries",
"Pages with entries",
"Requests for native script for Hittite terms",
"xcl:Wind"
],
"derived": [
{
"roman": "aysanak",
"word": "այսանակ"
},
{
"roman": "aysbar",
"word": "այսբար"
},
{
"roman": "aysgoyn",
"word": "այսգոյն"
},
{
"roman": "aysgunak",
"word": "այսգունակ"
},
{
"roman": "ayskerp",
"word": "այսկերպ"
},
{
"roman": "aysuhetew",
"word": "այսուհետեւ"
},
{
"roman": "aysčʻapʻ",
"word": "այսչափ"
},
{
"roman": "aysčʻapʻikʻ",
"word": "այսչափիք"
},
{
"roman": "ayspēs",
"word": "այսպէս"
},
{
"roman": "ayspēsōrēn",
"word": "այսպէսօրէն"
},
{
"roman": "ayspisabar",
"word": "այսպիսաբար"
},
{
"roman": "ayspisahas",
"word": "այսպիսահաս"
},
{
"roman": "ayspisi",
"word": "այսպիսի"
},
{
"roman": "ayspisiabar",
"word": "այսպիսիաբար"
},
{
"roman": "ayspisiōrēn",
"word": "այսպիսիօրէն"
},
{
"roman": "ayspisutʻiwn",
"word": "այսպիսութիւն"
},
{
"roman": "ayspisōrēn",
"word": "այսպիսօրէն"
},
{
"roman": "aysr",
"word": "այսր"
},
{
"roman": "aysrandraberutʻiwn",
"word": "այսրանդրաբերութիւն"
},
{
"roman": "aysrandradarjutʻiwn",
"word": "այսրանդրադարձութիւն"
},
{
"roman": "aysrēn",
"word": "այսրէն"
},
{
"roman": "ayskʻan",
"word": "այսքան"
},
{
"roman": "ayskʻani",
"word": "այսքանի"
},
{
"roman": "aysōr",
"word": "այսօր"
},
{
"roman": "aysōracin",
"word": "այսօրածին"
},
{
"roman": "aysōreay",
"word": "այսօրեայ"
},
{
"roman": "aysōrean",
"word": "այսօրեան"
},
{
"roman": "yayskoys",
"word": "յայսկոյս"
},
{
"roman": "yaysmawurkʻ",
"word": "յայսմաւուրք"
},
{
"roman": "yaysmhetē",
"word": "յայսմհետէ"
},
{
"roman": "cʻays",
"word": "ցայս"
},
{
"roman": "cʻaysvayr",
"word": "ցայսվայր"
},
{
"roman": "cʻayskʻan",
"word": "ցայսքան"
},
{
"roman": "cʻaysōr",
"word": "ցայսօր"
}
],
"descendants": [
{
"depth": 1,
"templates": [
{
"args": {
"1": "hy",
"2": "այս",
"3": "աս"
},
"expansion": "Armenian: այս (ays), աս (as)",
"name": "desc"
}
],
"text": "Armenian: այս (ays), աս (as)"
}
],
"etymology_number": 1,
"etymology_templates": [
{
"args": {
"1": "xcl",
"2": "*այ-",
"3": "*սո-"
},
"expansion": "*այ- (*ay-) + *սո- (*so-)",
"name": "compound"
}
],
"etymology_text": "From the demonstrative particle *այ- (*ay-) + *սո- (*so-). For the first see այն (ayn).",
"forms": [
{
"form": "ays",
"tags": [
"romanization"
]
},
{
"form": "no-table-tags",
"source": "declension",
"tags": [
"table-tags"
]
},
{
"form": "xcl-decl-noun",
"source": "declension",
"tags": [
"inflection-template"
]
},
{
"form": "այս",
"roman": "ays",
"source": "declension",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսք",
"source": "declension",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոքիկ",
"roman": "ayskʻ, aysokʻik",
"source": "declension",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսր",
"source": "declension",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "այսորիկ",
"roman": "aysr, aysorik",
"source": "declension",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "այսց",
"source": "declension",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոցիկ",
"roman": "ayscʻ, aysocʻik",
"source": "declension",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "այսմ",
"source": "declension",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսմիկ",
"roman": "aysm, aysmik",
"source": "declension",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսց",
"source": "declension",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոցիկ",
"roman": "ayscʻ, aysocʻik",
"source": "declension",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "այս",
"roman": "ays",
"source": "declension",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "այս",
"source": "declension",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոսիկ",
"roman": "ays, aysosik",
"source": "declension",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսմ",
"source": "declension",
"tags": [
"ablative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսմանէ",
"roman": "aysm, aysmanē",
"source": "declension",
"tags": [
"ablative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսց",
"source": "declension",
"tags": [
"ablative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսցանէ",
"source": "declension",
"tags": [
"ablative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոցիկ",
"roman": "ayscʻ, ayscʻanē, aysocʻik",
"source": "declension",
"tags": [
"ablative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսու",
"source": "declension",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "այսուիկ",
"roman": "aysu, aysuik",
"source": "declension",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "այսոքիւք",
"source": "declension",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոքիմբք",
"roman": "aysokʻiwkʻ, aysokʻimbkʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "այսմ",
"source": "declension",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսմիկ",
"roman": "aysm, aysmik",
"source": "declension",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "այս",
"source": "declension",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոսիկ",
"roman": "ays, aysosik",
"source": "declension",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
}
],
"head_templates": [
{
"args": {
"1": "xcl",
"2": "pronoun",
"head": "",
"tr": ""
},
"expansion": "այս • (ays)",
"name": "head"
},
{
"args": {},
"expansion": "այս • (ays)",
"name": "xcl-pron"
}
],
"inflection_templates": [
{
"args": {
"1": "այս",
"10": "aysm, aysmik",
"11": "այսց, այսոցիկ",
"12": "ayscʿ, aysocʿik",
"13": "այս",
"14": "zays",
"15": "այս, այսոսիկ",
"16": "zays, zaysosik",
"17": "այսմ, այսմանէ",
"18": "yaysm, yaysmanē",
"19": "այսց, այսցանէ, այսոցիկ",
"2": "ays",
"20": "yayscʿ, yayscʿanē, yaysocʿik",
"21": "այսու, այսուիկ",
"22": "aysu, aysuik",
"23": "այսոքիւք, այսոքիմբք",
"24": "aysokʿiwkʿ, aysokʿimbkʿ",
"25": "այսմ, այսմիկ",
"26": "yaysm, yaysmik",
"27": "այս, այսոսիկ",
"28": "yays, yaysosik",
"3": "այսք, այսոքիկ",
"4": "ayskʿ, aysokʿik",
"5": "այսր, այսորիկ",
"6": "aysr, aysorik",
"7": "այսց, այսոցիկ",
"8": "ayscʿ, aysocʿik",
"9": "այսմ, այսմիկ",
"type": "pronominal"
},
"name": "xcl-decl-noun"
}
],
"lang": "Old Armenian",
"lang_code": "xcl",
"pos": "pron",
"related": [
{
"roman": "ayd",
"word": "այդ"
},
{
"roman": "ayn",
"word": "այն"
}
],
"senses": [
{
"categories": [
"Old Armenian terms with usage examples"
],
"examples": [
{
"english": "I shall say this and that, so and so",
"roman": "asacʻicʻ zays inčʻ ew zayn",
"text": "ասացից զայս ինչ եւ զայն",
"type": "example"
},
{
"english": "this time, this once",
"roman": "ays angam",
"text": "այս անգամ",
"type": "example"
},
{
"text": "այս անուն ― ays anun ― such-a-one",
"type": "example"
},
{
"english": "marked thus, having this mark, such",
"roman": "ays niš",
"text": "այս նիշ",
"type": "example"
},
{
"english": "still, nevertheless, as for the rest",
"roman": "aysu amenayniw",
"text": "այսու ամենայնիւ",
"type": "example"
},
{
"english": "hereafter, henceforward, henceforth, from this moment or hour, for the future.",
"roman": "yaysm hetē",
"text": "յայսմ հետէ",
"type": "example"
},
{
"english": "here, in this place; now",
"roman": "yaysm vayri",
"text": "յայսմ վայրի",
"type": "example"
},
{
"english": "it is why, for this purpose or reason, on this account, consequently",
"roman": "yays saks",
"text": "յայս սակս",
"type": "example"
},
{
"english": "both as to this and to that, considering both sides of the case",
"roman": "cʻays cʻayn",
"text": "ցայս ցայն",
"type": "example"
}
],
"glosses": [
"this"
],
"links": [
[
"this",
"this"
]
],
"raw_glosses": [
"(demonstrative) this"
],
"tags": [
"demonstrative"
]
}
],
"synonyms": [
{
"roman": "sa",
"word": "սա"
},
{
"roman": "soyn",
"word": "սոյն"
}
],
"word": "այս"
}
{
"categories": [
"Old Armenian entries with incorrect language header",
"Old Armenian lemmas",
"Old Armenian links with redundant wikilinks",
"Old Armenian nouns",
"Old Armenian terms borrowed from substrate languages",
"Old Armenian terms derived from Proto-Indo-European",
"Old Armenian terms derived from substrate languages",
"Old Armenian terms inherited from Proto-Indo-European",
"Old Armenian terms with unknown etymologies",
"Pages with 2 entries",
"Pages with entries",
"Requests for native script for Hittite terms",
"xcl:Wind"
],
"derived": [
{
"roman": "aysabek",
"word": "այսաբեկ"
},
{
"roman": "aysabnak",
"word": "այսաբնակ"
},
{
"roman": "aysaxaṙn",
"word": "այսախառն"
},
{
"roman": "aysakan",
"word": "այսական"
},
{
"roman": "aysakir",
"word": "այսակիր"
},
{
"roman": "aysakreal",
"word": "այսակրեալ"
},
{
"roman": "aysahalac",
"word": "այսահալած"
},
{
"roman": "aysahalacem",
"word": "այսահալածեմ"
},
{
"roman": "aysahar",
"word": "այսահար"
},
{
"roman": "aysaharim",
"word": "այսահարիմ"
},
{
"roman": "aysaharutʻiwn",
"word": "այսահարութիւն"
},
{
"roman": "aysamut",
"word": "այսամուտ"
},
{
"roman": "aysamteal",
"word": "այսամտեալ"
},
{
"roman": "aysayaran",
"word": "այսայարան"
},
{
"roman": "aysot",
"word": "այսոտ"
},
{
"roman": "zaysaysem",
"word": "զայսայսեմ"
}
],
"descendants": [
{
"depth": 1,
"templates": [
{
"args": {
"1": "hy",
"2": "այս",
"lbor": "1"
},
"expansion": "→ Armenian: այս (ays) (learned)",
"name": "desc"
}
],
"text": "→ Armenian: այս (ays) (learned)"
}
],
"etymology_number": 2,
"etymology_templates": [
{
"args": {
"1": "xcl",
"nocap": "1"
},
"expansion": "uncertain",
"name": "unc"
},
{
"args": {
"1": "xcl",
"2": "ine-pro",
"3": "*h₂(e)nsu-yo-"
},
"expansion": "Proto-Indo-European *h₂(e)nsu-yo-",
"name": "inh"
},
{
"args": {
"1": "sa",
"2": "असुर",
"3": "",
"4": "god, lord, name of a group of gods",
"tr": "ásura"
},
"expansion": "Sanskrit असुर (ásura, “god, lord, name of a group of gods”)",
"name": "cog"
},
{
"args": {
"1": "ae",
"2": "𐬀𐬵𐬎",
"t": "lord, overlord"
},
"expansion": "Avestan 𐬀𐬵𐬎 (ahu, “lord, overlord”)",
"name": "cog"
},
{
"args": {
"1": "hit",
"t": "to procreate",
"tr": "ḫaš-"
},
"expansion": "Hittite [script needed] (ḫaš-, “to procreate”)",
"name": "cog"
},
{
"args": {
"1": "gem-pro",
"2": "*ansuz"
},
"expansion": "Proto-Germanic *ansuz",
"name": "cog"
},
{
"args": {
"1": "xcl",
"2": "qfa-sub"
},
"expansion": "substrate",
"name": "bor"
},
{
"args": {
"1": "ett",
"2": "𐌀𐌉𐌔",
"t": "god"
},
"expansion": "Etruscan 𐌀𐌉𐌔 (ais, “god”)",
"name": "cog"
},
{
"args": {
"1": "syc",
"2": "ܙܝܩܐ",
"t": "strong wind; a type of demon",
"tr": "zīqā"
},
"expansion": "Classical Syriac ܙܝܩܐ (zīqā, “strong wind; a type of demon”)",
"name": "cog"
}
],
"etymology_text": "The origin is uncertain.\nPossibly from Proto-Indo-European *h₂(e)nsu-yo- and cognate with Sanskrit असुर (ásura, “god, lord, name of a group of gods”), Avestan 𐬀𐬵𐬎 (ahu, “lord, overlord”), Hittite [script needed] (ḫaš-, “to procreate”), Proto-Germanic *ansuz.\nAlternatively, a Mediterranean-Pontic substrate word related to Etruscan 𐌀𐌉𐌔 (ais, “god”).\nFor the sense development compare Classical Syriac ܙܝܩܐ (zīqā, “strong wind; a type of demon”).",
"forms": [
{
"form": "ays",
"tags": [
"romanization"
]
},
{
"form": "no-table-tags",
"source": "declension",
"tags": [
"table-tags"
]
},
{
"form": "xcl-noun-ո",
"source": "declension",
"tags": [
"inflection-template"
]
},
{
"form": "o-type",
"source": "declension",
"tags": [
"class"
]
},
{
"form": "այս",
"roman": "ays",
"source": "declension",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսք",
"roman": "ayskʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոյ",
"roman": "aysoy",
"source": "declension",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "այսոց",
"roman": "aysocʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոյ",
"roman": "aysoy",
"source": "declension",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսոց",
"roman": "aysocʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "այս",
"roman": "ays",
"source": "declension",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսս",
"roman": "ayss",
"source": "declension",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսոյ",
"roman": "aysoy",
"source": "declension",
"tags": [
"ablative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսոց",
"roman": "aysocʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"ablative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսով",
"roman": "aysov",
"source": "declension",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "այսովք",
"roman": "aysovkʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "այս",
"roman": "ays",
"source": "declension",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսս",
"roman": "ayss",
"source": "declension",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "no-table-tags",
"source": "declension",
"tags": [
"table-tags"
]
},
{
"form": "xcl-noun-ու",
"source": "declension",
"tags": [
"inflection-template"
]
},
{
"form": "u-type",
"source": "declension",
"tags": [
"class"
]
},
{
"form": "այս",
"roman": "ays",
"source": "declension",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսք",
"roman": "ayskʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսու",
"roman": "aysu",
"source": "declension",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "այսուց",
"roman": "aysucʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "այսու",
"roman": "aysu",
"source": "declension",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսուց",
"roman": "aysucʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "այս",
"roman": "ays",
"source": "declension",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսս",
"roman": "ayss",
"source": "declension",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսէ",
"roman": "aysē",
"source": "declension",
"tags": [
"ablative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսուց",
"roman": "aysucʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"ablative",
"plural"
]
},
{
"form": "այսու",
"roman": "aysu",
"source": "declension",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "այսուք",
"roman": "aysukʻ",
"source": "declension",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "այսու",
"roman": "aysu",
"source": "declension",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "այսս",
"roman": "ayss",
"source": "declension",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
}
],
"head_templates": [
{
"args": {
"1": "xcl",
"2": "noun",
"cat2": "",
"g": "",
"head": ""
},
"expansion": "այս • (ays)",
"name": "head"
},
{
"args": {},
"expansion": "այս • (ays)",
"name": "xcl-noun"
}
],
"inflection_templates": [
{
"args": {
"1": "այս",
"11": "այսոց",
"13": "այս",
"15": "այսս",
"17": "այսոյ",
"19": "այսոց",
"21": "այսով",
"23": "այսովք",
"25": "այս",
"27": "այսս",
"3": "այսք",
"5": "այսոյ",
"7": "այսոց",
"9": "այսոյ",
"note": "",
"type": "o-type"
},
"name": "xcl-decl-noun"
},
{
"args": {
"1": "այս",
"11": "այսուց",
"13": "այս",
"15": "այսս",
"17": "այսէ",
"19": "այսուց",
"21": "այսու",
"23": "այսուք",
"25": "այսու",
"27": "այսս",
"3": "այսք",
"5": "այսու",
"7": "այսուց",
"9": "այսու",
"note": "",
"type": "u-type"
},
"name": "xcl-decl-noun"
}
],
"lang": "Old Armenian",
"lang_code": "xcl",
"pos": "noun",
"senses": [
{
"categories": [
"Old Armenian terms with quotations",
"Old Armenian terms with rare senses"
],
"examples": [
{
"english": "Translation by Blanchard & Young\nBecause when we say \"a breeze blows,\" the southerners say, \"a spirit blows.\"",
"ref": "5th century, Eznik Kołbacʻi, Ełc ałandocʻ [Refutation of the Sects] 116",
"text": "[…] քանզի յորժամ մեք ասեմք, թե «Սիք շնչէ», ստորնեայք ասեն «Այս շնչէ»։\n[…]kʻanzi yoržam mekʻ asemkʻ, tʻe “Sikʻ šnčʻē”, storneaykʻ asen “Ays šnčʻē”."
}
],
"glosses": [
"wind"
],
"links": [
[
"wind",
"wind"
]
],
"raw_glosses": [
"(rare) wind"
],
"senseid": [
"xcl:wind"
],
"tags": [
"rare"
]
},
{
"glosses": [
"evil spirit"
]
}
],
"wikipedia": [
"Eznik of Kolb"
],
"word": "այս"
}
Download raw JSONL data for այս meaning in Old Armenian (16.5kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Old Armenian dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-12-21 from the enwiktionary dump dated 2024-12-04 using wiktextract (d8cb2f3 and 4e554ae). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.